Άρθρα

Σπλαχνικό λίπος και διατροφή. Έχεις ακούσει τι είναι το σπλαχνικό λίπος ; Έχεις παρατηρήσει ότι οι άντρες εμφανίζουν πιο συχνά κοιλίτσα που ξεκινάει από ψηλά κάτω από το στήθος ; Μήπως έχεις παρατηρήσει στο δικό σου σώμα μια αύξηση του λίπους στην κοιλίτσα ;

Αυτό είναι το σπλαχνικό λίπος ! Σε αυτό το άρθρο θα μάθεις τι είναι ακριβώς το σπλαχνικό λίπος, πώς το μειώνεις και ποια είναι η καλύτερη διατροφή ;

Τι είναι το σπλαχνικό λίπος ;

Τα είδη του λίπους στην κοιλιά είναι το υποδόριο (κάτω από το δέρμα) και το σπλαχνικό (γύρω από όργανα). Είναι το είδος του λίπους που δεν μπορείς να ακουμπήσεις με το χέρι σου, αλλά συσσωρεύεται γύρω από τα όργανα σου (συκώτι, έντερο, στομάχι κλπ) και αποθηκεύεται βαθύτερα μέσα στο σώμα.

Το σπλαχνικό λίπος είναι μεταβολικά ενεργός ιστός, δηλαδή ενδοκρινές όργανο που εκκρίνει ορμόνες και μόρια στο σώμα μας. Δηλαδή δεν είναι απλά “λίπος στην κοιλιά”, αλλά ένας ακόμα ενεργός ιστός στο σώμα μας.

Είναι πολύ σημαντικό να θυμάσαι ότι το αυξημένο σπλαχνικό λίπος δεν σημαίνει απαραίτητα αυξημένο σωματικό βάρος ή αυξημένο συνολικό ποσοστό λίπους. Το σπλαχνικό λίπος λειτουργεί ανεξάρτητα από το συνολικό σωματικό λίπος, ενώ μειώνεται ανεξάρτητα από το συνολικό σωματικό λίπος.

 

Σπλαχνικό λίπος και υγεία

Γιατί, λοιπόν, είναι καλό να προσέχουμε το σπλαχνικό λίπος ; Ποια είναι η σχέση του με την υγεία μας ;

Μέχρι τώρα, το σπλαχνικό λίπος έχει βρεθεί ως ανεξάρτητος προγνωστικός παράγοντας για την εμφάνιση χρόνιων ασθενειών, όπως η η υπέρταση, ο Σακχαρώδης Διαβήτης ΙΙ, παθήσεις της χοληδόχου κύστεως, καρκίνος του μαστού και του παχέως εντέρου και δυσλιπιδαιμιών (διαταραχή στα επίπεδα χοληστερόλης, τριγλυκεριδίων κλπ).

Φαίνεται ότι ένα σώμα με αυξημένο σπλαχνικό λίπος μπορεί να εμφανίσει πιο συχνά ή πιο εύκολα χρόνιες ασθένειες, χωρίς να πληρεί απαραίτητα και άλλους παράγοντες κινδύνου.

Το σπλαχνικό λίπος, όπως είπαμε παραπάνω, είναι ενεργός ιστός, επομένως παράγει και εκκρίνει ουσίες και ορμόνες. Μία από αυτές είναι οι κυτοκίνες, πρωτεΐνες που οδηγούν σε φλεγμονή χαμηλού βαθμού και σχετίζεται με την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων. Επίσης, παράγει την πρωτεΐνη πρόδρομο της αγγειοτενσίνης, πρωτεΐνη που προκαλεί τα αγγεία να πιεστούν, με αποτέλεσμα να ανεβαίνει η αρτηριακή πίεση (υπέρταση).

Συνοπτικά, το ανεβασμένο σπλαχνικό λίπος επηρεάζει αρνητικά τα επίπεδα χοληστερόλης, σακχάρου, τριγλυκεριδίων και αρτηριακής πίεσης. Είναι βασικό χαρακτηριστικό του “μεταβολικού συνδρόμου”, κατάσταση που συγκεντρώνει πολλά χαρακτηριστικά ασθενειών που λειτουργούν συνεργατικά.

σπλαχνικό λίπος και διατροφή

Πώς μετράμε το σπλαχνικό λίπος ;

Ο πιο αξιόπιστος τρόπος μέτρησης του σπλαχνικού λίπους είναι η μέτρηση περιφέρειας της κοιλιάς/μέσης. Χρησιμοποιώντας μια απλή μεζούρα, μετράς το σημείο “στο ύψος στομάχου, περίπου 2 εκατοστά πάνω από τον αφαλό”, χωρίς να ασκείς πίεση αλλά με στενή εφαρμογή της μεζούρας στο σώμα σου.

Οι φυσιολογικές τιμές είναι <94 εκατοστών (άντρες) και <80 εκατοστών (γυναίκες).

Μέτριος κίνδυνος εμφάνισης ασθενειών : 94 – 102 εκατοστά (άντρες), 80 – 88 εκατοστά (γυναίκες)

Αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης ασθενειών : > 102 εκατοστά (άντρες), > 88 εκατοστά (γυναίκες)

Άλλος τρόπος υπολογισμού του σπλαχνικού λίπους είναι η λιπομέτρηση / ανάλυση σύστασης σώματος. Τα μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας στους χώρους των διαιτολόγων, θα εκτιμήσουν το σπλαχνικό και το συνολικό ποσό λίπους στο σώμα σου, εκτιμώντας και τον κίνδυνο της υγείας.

 

Πού οφείλεται το αυξημένο σπλαχνικό λίπος ;

Οι πληθυσμοί που μπορεί να εμφανίσουν πιο συχνά αυξημένο σπλαχνικό λίπος είναι

  • άντρες με παραπάνω σωματικό λίπος
  • γυναίκες κοντά στην εμμηνόπαυση
  • γυναίκες σε εμμηνόπαυση
  • άνθρωποι με χαμηλότερο βάρος γέννησης
  • άτομα με κατάχρηση αλκοόλ

Η βασικότερη αιτία εμφάνισης σπλαχνικού λίπους είναι η κατανάλωση περισσότερων θερμίδων σε συνδυασμό με χαμηλά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας.

Άλλες σημαντικές αιτίες είναι

  • η αύξηση της ηλικίας

  • ο μη δραστήριος τρόπος ζωής / καθόλου ή λίγη σωματική κίνηση

  • διατροφή υψηλή σε επεξεργασμένα τρόφιμα και κορεσμένα λιπαρά οξέα (θα το δούμε παρακάτω)

  • τα αυξημένα επίπεδα χρόνιου στρες

  • η έλλειψη επαρκούς ύπνου

σπλαχνικό λίπος και διατροφή

Σπλαχνικό λίπος και διατροφή

Έστω, λοιπόν, ότι διαπίστωσες αυξημένα επίπεδα σπλαχνικού λίπους…τι γίνεται για να το μειώσεις ;

Να διευκρινίσουμε ότι η πετυχημένη μείωση του σπλαχνικού λίπους υπολογίζεται με την μείωση της περιφέρειας μέσης, είτε με την εκτίμηση από την ανάλυση σώματος, είτε ακόμα με βελτίωση δεικτών αιματολογικών εξετάσεων.

Για να μειώσεις το σπλαχνικό λίπος είναι καλό να

  • Υιοθετήσεις μια ισορροπημένη διατροφή. Το αγαπημένο μας σχήμα της Μεσογειακής διατροφής μπορεί να βοηθήσει και το σπλαχνικό λίπος. Η διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια και φυτικές ίνες είναι ο απόλυτος σύμμαχος !

  • Μειώσεις το σωματικό βάρος εφόσον χρειάζεται. Ένα πρόγραμμα μειωμένων θερμίδων κατάλληλο για σένα μπορεί να μειώσει και το σπλαχνικό λίπος. Ιδανικά θα χρειαστείς και την βοήθεια ενός διαιτολόγου για να αξιολογηθεί σωστά η πορεία σου.

  • Αυξήσεις τις πηγές των φυτικών ινών. Επέλεξε τρόφιμα όπως τα όσπρια, τα αποξηραμένα φρούτα, η βρώμη, οι σπόροι και οι ξηροί καρποί και τα φρούτα με φλούδα.

  • Περιορίσεις τα “πρόσθετα σάκχαρα”. Πολλά από τα τρόφιμα που επιλέγεις καθημερινά είναι πηγές άλλων ειδών σακχάρων, εκτός από την κλασσική ζάχαρη. Αναζήτησε ονομασίες όπως φρουκτόζη, μαλτόζη, σιρόπι βύνης, σιρόπι καλαμποκιού κλπ και διάλεξε το προϊόν που περιέχει τα λιγότερα !

  • Περιορίσεις τα επεξεργασμένα τρόφιμα πλούσια σε trans λιπαρά οξέα, όπως τα μπισκότα, τα έτοιμα κέικ, τα σφολιατοειδή, τα προτηγανισμένα κλπ.
  • Κοιμηθείς καλά και ποιοτικά, ιδανικά για πάνω από 7 ώρες τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας.

  • Βάλεις την άσκηση στην ζωή σου ! Ιδανικά χρειάζεσαι συστηματική άσκηση για 30 λεπτά καθημερινά, αλλά πιθανόν αυτό είναι κάπως δύσκολο για όλους. Προσπάθησε, όμως, να δοκιμάσεις συχνό περπάτημα και ασκήσεις με αντιστάσεις 2 ημέρες την εβδομάδα !

Η μείωση του σπλαχνικού λίπους μπορεί να απαιτεί περισσότερη επιμονή, αν βρίσκεται ήδη σε υψηλότερα επίπεδα. Τις περισσότερες φορές, όμως, η μείωση του γίνεται αμέσως αντιληπτή στις καθημερινές κινήσεις σου, πχ στο σκύψιμο, στο δέσιμο των κορδονιών ή στην μεζούρα που αναφέρθηκε παραπάνω.

Πώς είναι η ιδανική διατροφή για το σπλαχνικό λίπος ;

Η Μεσογειακή διατροφή έχει την τιμητική της και στην μείωση του σπλαχνικού λίπους. Μπορείς να επιλέγεις τρόφιμα αμυλούχα τρόφιμα ολικής αλέσεως, πλιγούρι, όλα τα φρούτα και τα λαχανικά (ιδανικά κάθε μέρα, με την φλούδα), άπαχες πηγές πρωτεϊνης (κοτόπουλο, αβγό, θαλασσινά, ψάρι), χαμηλά σε λιπαρά γαλακτοκομικά, ελαιόλαδο και ξηρούς καρπούς.

Ιδανικά, θέλουν προσοχή όλα τα συσκευασμένα τρόφιμα, τα τηγανητά και τα επεξεργασμένα. Προσπάθησε να επιλέγεις όσο το δυνατόν λιγότερο επεξεργασμένα τρόφιμα, πχ ψωμί του φούρνου αντί για το ψωμί του τοστ ή σπιτικά μπισκότα αντί για τα μπισκότα εμπορίου.

Συμπερασματικά, το σπλαχνικό λίπος είναι το είδος του λίπους που αξίζει την προσοχή μας και θα ήταν καλό να παρακολουθούμε τακτικά. Η ισορροπημένη διατροφή έχει ξανά τον βασικότερο ρόλο για την αντιμετώπιση του, αλλά και για την συνολική υγεία σου.

Back to school για μικρούς και μεγάλους ! Το σνακ στο σχολείο έχει την τιμητική του αυτές τις ημέρες. Αν είσαι γονιός και σκέφτεσαι “τι να του βάλω πάλι αύριο;”, “ποιο είναι το πιο σωστό ταπεράκι ;”, αυτό το άρθρο είναι για σένα !

σνακ στο σχολείο

Τι χρειάζεσαι για ένα σωστό σνακ ;

Το σνακ είναι ένα μικρό γεύμα ανάμεσα στα κυρίως γεύματα μας. Ως σνακ θεωρείται ένα φρούτο, αλλά τις περισσότερες φορές δεν αρκεί και δεν χορταίνει όταν καταναλώνεται μόνο του. Από το σνακ στο σχολείο θέλουμε ενέργεια, κορεσμό, θρεπτικά συστατικά και ευκολία μεταφοράς !

Το πλήρες και διατροφικό σνακ πρέπει να αποτελείται από τουλάχιστον 2 ομάδες τροφίμων από τις παρακάτω

Ομάδα υδατάνθρακα : Εδώ έχουμε το κουλούρι, το ψωμί, την αραβική ή τα κριτσίνια. Συνήθως θέλουμε να αποφεύγονται τα λευκά προϊόντα, και να επιλέγουμε συχνότερα τα προϊόντα ολικής ή πολύσπορα !

Ομάδα πρωτεΐνης : Σε αυτήν την ομάδα έχουμε το αβγό, τα τυριά, το γάλα, το κοτόπουλο ή το γιαούρτι. Από την ομάδα της πρωτεΐνης θα ήταν καλό να αποφύγουμε τα αλλαντικά..ειδικά στο σχολικό τάπερ !

Ομάδα λαχανικών και ομάδα φρούτων : Τις ώρες του σχολείου, χρειάζεται τουλάχιστον 1 μερίδα λαχανικού ή φρούτου. Αν οι ώρες που το μικρό σου βρίσκεται στο σχολείο είναι αρκετές, τότε θα ήταν καλό να επιλέξει 1 μερίδα λαχανικού + 1 μερίδα φρούτου ! Μπορείς να επιλέξεις μπανάνα, ντομάτα, αγγούρι, στικς καρότου, σταφίδες, σταφύλια..ή όποιο άλλο του αρέσει !

Ομάδα λίπους : Σε αυτήν την ομάδα έχουμε τους ξηρούς καρπούς, το ελαιόλαδο και τα βούτυρα ξηρών καρπών. Αν προσθέσεις για παράδειγμα, ταχίνι στο ψωμί του, δημιουργείς ένα πληρέστερο και χορταστικό σνακ !

Διατροφικές επιλογές για σνακ στο σχολείο

Αν θέλεις μια επιλογή σνακ για μεγαλύτερο κορεσμό και για περισσότερες ώρες εκτός σπιτιού, θα σου πρότεινα κάποια μορφή sandwich ή αραβικής πίτας με κοτόπουλο / αβγό / τυρί και λαχανικά. Εδώ συνδυάζονται και οι 3 βασικές ομάδες τροφίμων από τις παραπάνω !

Αν από την άλλη, το μικρό σου ζητάει γλυκό σνακ, προτίμησε ένα γλυκό τοστ με φυστικοβούτυρο και φρούτο ή ένα σπιτικό κέικ με σοκολάτα και φρούτα !

σνακ στο σχολείο

Κλείνοντας, θα ήθελα να θυμάσαι πως το σπιτικό ταπεράκι είναι πάντα μια καλύτερη επιλογή από ένα συσκευασμένο σνακ. Προσπάθησε έστω τις 4 ημέρες της εβδομάδας, να υπάρχει το σπιτικό σνακ και 1 ημέρα της εβδομάδας να επιλέγει το σνακ από το κυλικείο !

Έχεις αναρωτηθεί ποτέ αν τα τρόφιμα που επιλέγεις επηρεάζουν την διάθεση σου ; Μήπως βρίσκεσαι συνεχώς σε πεσμένη διάθεση και αναζητείς διατροφικούς τρόπους να την βελτιώσεις ; Σε αυτό το άρθρο θα δούμε ποια είναι η καλύτερη διατροφή για ανεβασμένη ψυχολογία !

Ποια είναι η σχέση διατροφής και διάθεσης ;

Η διάθεση μας φαίνεται ότι επηρεάζεται από την λειτουργία του εγκεφάλου, του εντέρου και του άξονα που συνδέει τα δύο όργανα μεταξύ τους. Εάν ένα από τα δύο όργανα δεν λειτουργεί σωστά και επαρκώς, τότε οι συνέπειες μπορεί να είναι σωματικές και ψυχολογικές (λύπη, άγχος, νευρικότητα, κατάθλιψη).

Για να καταλάβεις αυτήν την σχέση καλύτερα, θα στο περιγράψω με ένα καθημερινό παράδειγμα. Αν έχεις ένα καινούριο ή ένα ακριβό αυτοκίνητο, θέλεις να λειτουργεί με το καλύτερο καύσιμο και όσο πιο σωστά γίνεται. Με τον ίδιο τρόπο, ο εγκέφαλος και το έντερο λειτουργούν καλύτερα και πιο αποδοτικά, όταν τρέφεσαι με ποιοτικά τρόφιμα ! Τα ποιοτικά τρόφιμα που θα κάνουν τον εγκέφαλο και το έντερο σου να λειτουργήσουν σωστά περιέχουν βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, αντιοξειδωτικά στοιχεία και αξιόλογο θρεπτικό προφίλ.

διατροφή και διάθεση

Ποια είναι η καλύτερη διατροφή για ανεβασμένη ψυχολογία ;

Υπάρχει ποικιλία ερευνών που προσπαθούν να βρουν την κατάλληλη διατροφή για να νιώσουμε καλύτερα. Τα αποτελέσματα των ερευνών και οι επίσημες οδηγίες τους συμφωνούν μέχρι στιγμής στα παρακάτω διατροφικά tips για καλύτερη διάθεση :

διατροφή και ψυχολογία

  • Αυξημένη κατανάλωση σε φρούτα και λαχανικά : Η ιδανική ποσότητα φρούτων και λαχανικών είναι 6 – 8 μερίδες την ημέρα. Η αυξημένη κατανάλωση τους μειώνει τα επίπεδα άγχους, κατάθλιψης για το παρόν και για τα επόμενα χρόνια !

  • Μείωση κατανάλωσης ζάχαρης και λίπους : Είναι συστατικά με υψηλή ενεργειακή πυκνότητα, άρα ο εγκέφαλος μας το συνδέει με καλύτερη συναισθηματική αντίδραση και καλύτερη λειτουργία. Περιέχονται σε τρόφιμα που ευνοούν την κατανάλωση και ενθαρρύνουν την κατάποση, αλλά δεν φαίνεται να έχουν τα ίδια αποτελέσματα μετά την κατανάλωση τους !

  • Κατανάλωση Ω-3 και Ω-6 λιπαρών : Είναι τα αγαπημένα απαραίτητα λιπαρά οξέα του εγκεφάλου μας. Είναι τα είδη των λιπαρών οξέων που δεν μπορεί να τα συνθέσει το σώμα μας και τα προσλαμβάνουμε από τις τροφές. Τα Ω-3 και τα Ω-6 λιπαρά οξέα βρίσκονται σε μεγάλες συγκεντρώσεις στον εγκέφαλο και έχουν σπουδαίο ρόλο στην νευρική λειτουργία και στην ρύθμιση των ορμονών.

  • Υγιεινό πρόγραμμα διατροφής : Η συνολική ποιότητα της διατροφής είναι ο καλύτερος σύμμαχος μας και για την ανεβασμένη ψυχολογία. Προσπάθησε να συνδυάζεις τα παραπάνω χαρακτηριστικά με ισορροπία μέσα στην εβδομάδα σου για να απολαμβάνεις τα μεγαλύτερα οφέλη. Για παράδειγμα, αύξησε τα φρούτα και τα λαχανικά σου όλη την εβδομάδα + συνδύασε τα με το αγαπημένο σου γλυκό μέχρι 2 φορές την εβδομάδα !

  • Επαρκής ενυδάτωση : Το νερό είναι από τους βασικούς μεταφορείς των σημάτων στον εγκέφαλο. Όταν η πρόσληψη μας είναι ανεπαρκής, νιώθουμε πεσμένοι και λιγότεροι συγκεντρωμένοι. Προσπάθησε να καταναλώνεις τουλάχιστον 6-8 ποτήρια νερό την ημέρα !

  • Πρόσληψη προβιοτικών : Οι προβιοτικοί οργανισμοί δρουν ευεργετικά στον άξονα εντέρου-εγκεφάλου που αναφέραμε παραπάνω. Μέχρι τώρα, φαίνεται ότι μπορούν να προάγουν την ψυχική μας υγεία βελτιώνοντας την εντερική μας χλωρίδα.

Ποια τρόφιμα να επιλέγω για ανεβασμένη ψυχολογία ;

Ωραία όλα όσα αναλύσαμε παραπάνω, αλλά ποια είναι τα τρόφιμα που μπορούν να βελτιώσουν την ψυχολογία σου ; Και ποια είναι τα θρεπτικά συστατικά που πρέπει να προσέξεις ή να αυξήσεις ;

τρόφιμα και ψυχολογία

  • Μαύρη σοκολάτα : Περιέχει μαγνήσιο, σίδηρο και το αμινοξύ τρυπτοφάνη, με αποτέλεσμα να αυξάνει τις “καλές” ορμόνες (σεροτονίνη, ενδορφίνες).

  • Σπανάκι : Είναι εξαιρετική πηγή μαγνησίου και φυτικών ινών δρώντας ευεργετικά στο έντερο, στις ορμόνες και σε πιθανούς πονοκεφάλους.

  • Ξηροί καρποί : Βασική πηγή Ω-3 λιπαρών οξέων και μαγνησίου. Επιπλέον, καταναλώνοντας ξηρούς καρπούς με ‘κρατσανιστή’ υφή, ευχαριστείς τον εγκέφαλο σου με το μάσημα ! Προτίμησε τα καρύδια και τα αμύγδαλα στην ωμή και ανάλατη μορφή τους.

  • Προβιοτικά : Τα βρίσκεις στο γιαούρτι, στο κεφίρ, στο τουρσί και στα μαλακά τυριά. Ευνοούν την παραγωγή της σεροτονίνης, ρυθμίζουν και άλλες “καλές” ορμόνες και ταυτόχρονα βοηθούν στην δυσκοιλιότητα.

  • Βιταμίνες συμπλέγματος Β : Θα τις βρεις στις μπανάνες, στα γαλακτοκομικά, στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά και σε πολλά ακόμα τρόφιμα. Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β βοηθούν στην προστασία και στην ανάπτυξη των νευρικών συνάψεων του εγκεφάλου, οδηγώντας στην καλύτερη νευρική λειτουργία.

  • Ω-3 λιπαρά οξέα : Είπαμε πολλά για αυτό το είδος οξέων. Θα τα βρεις, όμως, στα λιπαρά ψάρια, όπως οι σαρδέλες και ο σολωμός.

  • Αλκοόλ και καφές : Είναι δύο διατροφικές συνήθειες που προκαλούν διαφορετικά συμπτώματα στον καθένα μας. Υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ανεβασμένη διάθεση στην κατανάλωση τους, αλλά το αποτέλεσμα φαίνεται να είναι παροδικό. Τις περισσότερες φορές νιώθουμε προσωρινά αύξηση της διάθεσης και της ενέργειας, και μετά από 2 με 3 ώρες νιώθουμε το ίδιο ή και χειρότερα. Σε αυτά τα δύο τρόφιμα, προτείνεται η εξατομίκευση πάνω στο δικό σου οργανισμό !

  • Ζάχαρη και λίπος : Βρίσκονται στα περισσότερα τρόφιμα που θέλεις να καταναλώσεις, όταν δεν είσαι καλά ! Για παράδειγμα, στα μπισκότα, στο κέικ, στα πατατάκια ή στις σοκολάτες. Όλα τα τρόφιμα τέτοιου είδους προκαλούν ανισορροπίες στα επίπεδα σακχάρου, με αποτέλεσμα την αύξηση της πείνας και την εύκολη αύξηση του σωματικού λίπους. Για αυτά τα τρόφιμα, θα σου πρότεινα να συμβουλευτείς τον διαιτολόγο σου για να το διαχειριστείς σωστά !

Κλείνοντας, θα ήθελα να κρατήσεις ότι η διατροφή μπορεί να βελτιώσει άμεσα την ψυχολογία και την διάθεση σου. Ακόμα και αν δεν καταφέρει να την βελτιώσει, θα έρθεις ένα βήμα πιο κοντά στην υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή, βελτιώνοντας την συνολική υγεία σου ! Διάλεξε έξυπνα και με μέτρο όλα τα τρόφιμα που αναφέρθηκαν παραπάνω για να νιώσεις καλύτερα !

Δημοσιευμένο στο Fitness Motivation Hellas.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Kim C. et al. Probiotic supplementation improves cognitive function and mmod with changes in gut microbiota in community- dwelling older adults : a randomized, double-blind, placebo-controlled, multicenter trial. 2021. J Gerontol Biol Sci Med Sci. 76(1):32-40.
Livosky D. et al. Food, eating and the gastrointestinal tract. 2020. Nutrients. 12(4):986.
O’Neil et al. Relationship between diet and mental health in children and adolescents: a systematic review. 2014. Am J Public Health. 104(10): 31-42.
Σαρρή Χ. Διατροφή, μεταβολισμός και ψυχολογική διάθεση. 2010. Πτυχιακή εργασία. ΤΕΙ Κρήτης, παράρτημα Σητείας.

Ρυζότο, γεμιστά, σπανακόρυζο, φακόρυζο…είναι μόνο τέσσερις μεσογειακοί τρόποι που επιλέγουμε το ρύζι ! Λευκό, καστανό, μαύρο, basmati, άγριο και πολλά ακόμα, το ρύζι έχει ξεχωριστή θέση στα πιάτα μας. Σε αυτό το άρθρο θα μάθουμε τα βασικότερα χαρακτηριστικά του ρυζιού, θα αναλύσουμε την διατροφική αξία του και πως μπορεί να ωφελήσει την υγεία σου !

ρυζι και διατροφη

Τι είναι το ρύζι ;

Οι καρποί του ρυζιού (Oryza sativa) είναι γνωστοί στον άνθρωπο εδώ και 10.000 χρόνια. Σήμερα αναγνωρίζουμε πλέον τουλάχιστον 140.000 ποικιλίες καρπών ρυζιού ανάλογα με την περιοχή καλλιέργειας. Στις χώρες της Ασίας και της λατινικής Αμερικής είναι ο καρπός με την μεγαλύτερη κατανάλωση ετησίως, αλλά και στην χώρα μας είναι συστατικό βασικών παραδοσιακών πιάτων !

Τα πιο βασικά είδη ρυζιού που συναντάμε στην Ελλάδα είναι το λευκό, το καστανό και το basmati, ενώ διαχωρίζονται ανάλογα με το είδος του φαγητού που θέλεις να φτιάξεις σε ρύζι για σούπα, ρυζότο, για γεμιστά κλπ, και με το μέγεθος του κόκκου (πχ μακρύκοκκο). Τα τελευταία χρόνια δημοφιλή γίνονται το άγριο και το μαύρο ρύζι σε όσους ασχολούνται με την χορτοφαγική διατροφή ή τις εξωτικές γεύσεις.

Διατροφική αξία ρυζιού

Όλα τα είδη ρυζιού ως τρόφιμα ανήκουν στην ομάδα των υδατανθράκων, δηλαδή στην βάση της μεσογειακής πυραμίδας μας. Επομένως, συστήνεται να καταναλώνονται 6-11 μερίδες καθημερινά ανάλογα το άτομο και τις σωματικές ανάγκες του. Μία μερίδα ρυζιού αντιστοιχεί σε 1/2 κούπα βρασμένου και στραγγισμένου ρυζιού (περίπου 80 γρ).

Σε αυτό το σημείο, χρειάζεται να ξεχωρίσουμε το λευκό με το καστανό ρύζι, γιατί η θρεπτική αξία του καστανού ρυζιού είναι αρκετά μεγαλύτερη από το λευκό. Η διαφορά στην θρεπτική αξία των διάφορων ειδών ρυζιού οφείλεται στο είδος της επεξεργασίας που έχουν υποστεί. Κατά την παραγωγή καστανού ρυζιού αφαιρείται μόνο το εξωτερικό στρώμα του καρπού και περνάει από λιγότερα στάδια επεξεργασίας. Έτσι, το καστανό ρύζι υπερέχει διατροφικά στα εξής χαρακτηριστικά :

  • Το καστανό ρύζι περιέχει σημαντικά περισσότερες αδιάλυτες φυτικές ίνες

  • Το καστανό ρύζι είναι πλουσιότερο σε βιταμίνες συμπλέγματος Β και άλλα μικροθρεπτικά στοιχεία

  • Το καστανό ρύζι έχει αρκετά χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη από ότι το λευκό (γλυκαιμικός δείκτης = πόσο αυξάνεται το σάκχαρο αίματος μετά την κατανάλωση του)

Παρά τις διαφορές που έχουν μεταξύ τους, όλα τα είδη ρυζιού είναι σημαντικές πηγές φυτικής πρωτεΐνης, αποτελούνται κατά 90% από υδατάνθρακες και είναι μηδενικά σε χοληστερόλη, γλουτένη και λίπος. Έτσι, μπορούν να καταναλωθούν ελεύθερα από άτομα με διαταραχές λιπιδίων ή δυσανεξία στην γλουτένη. Άλλα θρεπτικά στοιχεία του ρυζιού είναι το κάλιο, ο φώσφορος, το μαγνήσιο, το μαγγάνιο και το σελήνιο, με μεγαλύτερες συγκεντρώσεις στο καστανό ρύζι.

Στην περίπτωση του μαύρου ρυζιού, υπάρχει ακόμα μεγαλύτερη πρόσληψη σε φυτικές ίνες και πρωτεΐνες, υψηλότερο επίπεδο σε βιταμίνες Α και φολικό οξύ, αλλά και αντιοξειδωτικών.

Θρεπτικό στοιχείο

Λευκό ρύζι

Καστανό ρύζι

Θερμίδες (kcal)

130

122

Υδατάνθρακες (gr)

28,7

25,4

Πρωτεΐνες (gr)

2,36

2,73

Λίπος (gr)

0,19

0,96

Φυτικές ίνες (gr)

0

1,6

Ασβέστιο (mg)

1

3

Σίδηρος (mg)

0,2

0,56

Ψευδάργυρος (mg)

0,4

0,71

Φώσφορος (mg)

33

102

Φολικο οξύ (μg)

2

5,8

Η διατροφική ανάλυση αφορά τα 100 γραμμάρια μαγειρεμένου προϊόντος, σύμφωνα με το USDA (U.S. Department of agriculture).

Κατανάλωση ρυζιού και οφέλη στην υγεία σου

Το ρύζι έχει ‘κατηγορηθεί’ ως τρόφιμο που σχετίζεται με προσθήκη βάρους και με εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη. Μελετώντας αρχικά, την σχέση ρυζιού και βάρους, φαίνεται ότι δεν εμφανίζεται κάποια θετική συσχέτιση. Όπως και στην κατανάλωση ζυμαρικών, οι μερίδες του ρυζιού είναι πολύ μεγαλύτερες από τις συνιστώμενες. Μία μερίδα ρυζιού αντιστοιχεί σε 90 γραμμάρια βρασμένου και στραγγισμένου τροφίμου. Το βάρος αυτό βέβαια εξαρτάται από το είδος του ρυζιού λόγω της διαφορετικής σύστασης τους. Η συνήθης μερίδα αντιστοιχεί σε τουλάχιστον 150 γραμμάρια, επομένως οι θερμίδες που προσλαμβάνεις είναι αυξημένες !

Η σχέση ρυζιού και σακχαρώδη διαβήτη έχει ερευνηθεί αρκετά και τα αποτελέσματα δεν φαίνονται ομόφωνα. Οι περισσότερες έρευνες για τον διαβήτη αφορούν την κατανάλωση λευκού ρυζιού με υψηλότερο γλυκαιμικό δείκτη, επομένως είναι αρκετά πιθανό να σχετίζεται με αυξημένα επίπεδα σακχάρου. Όμως, όταν ερευνάται η κατανάλωση καστανού ρυζιού και διαβήτη, δεν ισχύει η προηγούμενη θετική συσχέτιση. Το καστανό ρύζι περιέχει περισσότερες φυτικές ίνες και χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη, παράγοντες προστατευτικούς απέναντι στον διαβήτη. Επιπλέον, και στις δύο περιπτώσεις, το μέγεθος της μερίδας φαίνεται καθοριστικό !

Συνοπτικά, η κατανάλωση ρυζιού μπορεί :

να σε ανακουφίσει από γαστρεντερικές διαταραχές, καθώς η σύσταση του είναι πιο εύπεπτη και εύκολα απορροφήσιμη

να σε γεμίσει την απαραίτητη ενέργεια για να συνεχίσεις την ημέρα σου

να βελτιώσει την εντερική λειτουργία και κινητικότητα (στην επιλογή του ανεπεξέργαστου ρυζιού)

να αυξήσει το επίπεδο κορεσμού στο γεύμα σου

να αυξήσει την συνολική πρόσληψη σου σε βιταμίνες και αντιοξειδωτικά στοιχεία (στην επιλογή του ανεπεξέργαστου ρυζιού)

Πως μπορείς να επιλέξεις το ρύζι στην διατροφή σου ;

 

Το ρύζι μπορεί να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στο τραπέζι σου σε εβδομαδιαία συχνότητα. Πρώτα από όλα, το ρύζι απαιτεί σωστό χρόνο βρασίματος για να μειωθούν τα επίπεδα του στην ουσία αρσενικό. Ο σωστός χρόνος βρασίματος συστήνεται να είναι πάνω από 10 λεπτά, ενώ είναι καλό να το μουλιάζεις σε νερό από το προηγούμενο βράδυ. Αφού το ξεπλύνεις το πρωί, μπορείς να το βράσεις σε μεσαίες προς υψηλές θερμοκρασίες.

Κάποιοι από τους τρόπους να επιλέξεις το ρύζι είναι :

  • Σαλάτα με καστανό ρύζι και όσπρια. Συνδυάζοντας τα όσπρια με το ρύζι, δημιουργείς πρωτεΐνη υψηλότερης βιολογικής αξίας και κερδίζεις κορεσμό και γεύση !

  • Ρυζότο με κοτόπουλο, μουστάρδα και μπαχαρικά

  • Γεμιστά με καστανό ρύζι και σταφίδες

  • Ρυζότο με αποξηραμένα φρούτα χωρίς ζάχαρη και διάφορα λαχανικά

  • Καστανό ρύζι στο γουόκ με γλυκόξινη σάλτσα, πιπεριές και μανιτάρια

Κλείνοντας, θυμήσου να επιλέγεις συχνότερα το καστανό ρύζι για να πετύχεις βέλτιστα επίπεδα για την υγεία σου και την διατροφή σου ! Οι τρόποι να το επιλέξεις είναι πολλοί, ενώ θα απολαύσεις γεύση και σημαντική θρεπτική αξία !

Δημοσιευμένο στο Fitness Motivation Hellas.

Γαλοπούλα, ζαμπόν, σαλάμι, μπέικον… Αν αυτά τα προϊόντα υπάρχουν αυτήν την στιγμή στο ψυγείο σου, τότε αυτό το άρθρο σε ενδιαφέρει ! Μετά από μια σχετική δημοσίευση στα μέσα δικτύωσης και πολλά μηνύματα που έχουμε λάβει, πάμε να δούμε γιατί πρέπει να προσέχεις αυτά τα προϊόντα !

Τι είναι τα αλλαντικά ;

Ως αλλαντικό ονομάζεται το προϊόν κρέατος το οποίο έχει υποστεί κάποιο είδος επεξεργασίας, όπως ζύμωση, κάπνισμα, ωρίμανση ή προσθήκη χημικών συντηρητικών. Τις περισσότερες φορές οι επεξεργασίες που ακολουθούν για να γίνει ένα αλλαντικό, αλλάζουν εντελώς την σύσταση και την θρεπτική αξία του αρχικού κρέατος. Κάποια από τα πιο δημοφιλή αλλαντικά είναι οι φέτες γαλοπούλας ή κοτόπουλου, όλα τα είδη σαλαμιών, τα λουκάνικα, το hot dog, η πάριζα, το ζαμπόν, το μπέικον και πολλά ακόμα.

Έτσι, τα αλλαντικά ανήκουν στην κατηγορία του επεξεργασμένου κρέατος. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν όλα τα είδη αλλαντικών, είτε είναι από κόκκινο (πχ μοσχάρι, χοιρινό) είτε από λευκό κρέας (πχ κοτόπουλο, γαλοπούλα).

Γιατί πρέπει να αποφεύγω τα αλλαντικά ;

Η ομάδα των αλλαντικών ανήκει στο top των πιο καρκινογόνων τροφίμων, με μεγάλη διαφορά ανάμεσα σε άλλα τρόφιμα. Για την ακρίβεια, όλες οι διεθνείς και ελληνικές διατροφικές συστάσεις συστήνουν αποφυγή κατανάλωσης σε ημερήσια βάση, αλλά και μείωση κατανάλωσης σε μηνιαία ή εβδομαδιαία βάση !

Η σχέση της κατανάλωσης αλλαντικών και υγείας έχει ερευνηθεί διεξοδικά τις τελευταίες δεκαετίες. Το 2015, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κατέταξε τα αλλαντικά στα τρόφιμα με υψηλή συσχέτιση εμφάνισης διάφορων ειδών καρκίνου. Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από την πλειοψηφία των μελετών που έχουν διεξαχθεί και από εκατοντάδες χιλιάδες άτομα που μελετήθηκαν.

Γιατί, όμως, κατηγορούνται τόσο πολύ τα αλλαντικά ; Για να είμαστε ακριβείς, ο κίνδυνος υγείας οφείλεται στον τρόπο παρασκευής τους, και όχι στο τρόφιμο μεμονωμένο ! Τα αλλαντικά απαιτούν μεγάλο χρόνο συντήρησης και ιδιαίτερη μεταχείριση, επομένως η βιομηχανία προσθέτει συντηρητικά για να τα διατηρήσει. Δύο από τα πιο δημοφιλή συντηρητικά τους είναι το νιτρικό κάλιο και το νιτρικό νάτριο. Αυτές οι ενώσεις δίνουν το χαρακτηριστικό ροζ χρώμα στα αλλαντικά, προστατεύουν το προϊόν από ανάπτυξη παθογόνων βακτηρίων και αυξάνουν τον χρόνο ζωής του. Το πρόβλημα ξεκινά όταν οι ουσίες αυτές έρχονται σε επαφή με τις ζωικές ενώσεις του προϊόντος, καθώς σχηματίζουν νέες ενώσεις, τις νιτροζαμίνες. Οι νιτροζαμίνες έχουν χαρακτηριστεί ως υπεύθυνες για την πιθανή ανάπτυξη καρκινικών όγκων και κινδύνων υγείας. 

Επιπλέον, τα περισσότερα είδη αλλαντικών είναι πλούσια σε αλάτι και κορεσμένα λιπαρά οξέα. Επομένως, εκτός από συσχέτιση αλλαντικού και εμφάνισης καρκίνου, η κατανάλωση τους σχετίζεται και με εμφάνιση αυξημένης χοληστερίνης, αυξημένης αρτηριακής πίεσης, σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ και καρδιαγγειακών νοσημάτων. Τέλος, φαίνεται ότι οι καταναλωτές κρέατος επεξεργασμένου λευκού ή κόκκινου, τείνουν να παρουσιάζουν φτωχότερες διατροφικές συνήθειες, πιο αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας και πρόωρης θνησιμότητας, παρά τις ποσότητες που καταναλώνουν !

αλλαντικά και διατροφή

Πόσα αλλαντικά μπορώ να επιλέγω ;

Οι διατροφικές συστάσεις του Διεθνή Οργανισμού Ερευνών για τον καρκίνο, οι βασικές οδηγίες για την καρδιαγγειακή υγεία, οι Ελληνικές διατροφικές οδηγίες και οι διατροφικές οδηγίες του Αμερικάνικου Συλλόγου Διαιτολόγων προτείνουν την μείωση κατανάλωσης των αλλαντικών, τουλάχιστον στα 70 γραμμάρια την εβδομάδα !

Η βέλτιστη συνιστώμενη εβδομαδιαία κατανάλωση είναι μέχρι 30 γραμμάρια / εβδομάδα, δηλαδή 1 φέτα γαλοπούλα ή ζαμπόν ή άλλο είδος αλλαντικού.

Προσοχή, επίσης, απαιτείται στην επιλογή του αλλαντικού. Προσπάθησε να μην επιλέγεις είδη με έντονο ροζ χρώμα ή είδη που θεωρούνται ‘υγιεινά’ ή ‘διαιτητικά’ ! Μην ξεχνάς ότι όπως είπαμε παραπάνω, η γαλοπούλα που προσθέτεις στο γεύμα σου ανήκει στα αλλαντικά !

Extra διατροφικό tip Νο 1 : Προσπάθησε να μην επιλέγεις συχνά την γαλοπούλα για το δικό σου τοστ ή για το τοστ του παιδιού σου, θεωρώντας ότι επιλέγεις πιο υγιεινό προϊόν !

Extra διατροφικό tip Νο 2 : Διάλεξε πότε είναι η δική σου ιδανική ώρα κατανάλωσης για το αλλαντικό και φρόντισε να το επιλέγεις μόνο τότε. Για παράδειγμα, επέλεξε 1-2 φέτες γαλοπούλα μαζί με την ποικιλία σου και 1 ποτήρι μπύρα το σαββατόβραδο ή με την σαλάτα σου !

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ :

Harvard School of public health. New ‘guidelines’ say continue red meat consumption habits, but recommendations contradict evidence.

Α. Lichtenstein et al. 2021 Dietary Guidance to improve cardiovascular health. A scientific statement from the American Heart Association. Circulation, 144(23).

Εθνικός Διατροφικός οδηγός. Ινστιτούτο προληπτικής, περιβαλλοντικής και εργασιακής ιατρικής.

Αν έχεις παρατηρήσει ότι τρως όταν δεν αισθάνεσαι καλά ψυχολογικά, τότε θα έχεις σκεφτεί ότι η διατροφή συνδέεται με την ψυχολογία σου. Υπάρχουν τρόφιμα που επιλέγουμε ασυνείδητα όταν αισθανόμαστε αγχωμένοι, πιεσμένοι ή λυπημένοι. Πως, όμως, θα αντιμετωπίσεις αυτήν την σχέση ;

Τι είναι το ημερολόγιο καταγραφής ;

 

Το ημερολόγιο καταγραφής είναι η καλύτερη μέθοδος για να αναγνωρίσεις τις διατροφικές συνήθειες σου. Το χρησιμοποιούν οι διαιτολόγοι και οι ψυχολόγοι για να συνδέσουν το πως εκφράζεται η ψυχολογία στο πιάτο σου ! Είναι, λοιπόν, ένα εξαιρετικό εργαλείο που λατρεύω να χρησιμοποιώ στους ασθενείς μου και σε εμένα προσωπικά για να παρακολουθώ τις διατροφικές κινήσεις μου. Όπως θα δεις, στην παραπάνω φωτογραφία είναι μια καταγραφή των γευμάτων σου, τις συνθήκες που καταναλώνεις το γεύμα σου και τα συναισθήματα που έχεις εκείνη την στιγμή.

Πολλές φορές χρειάζεται να συνειδητοποιήσεις τα γεύματα και τα σνακ σου για να δεις πως λειτουργείς μαζί με αυτά. Για παράδειγμα, μπορεί να μην τρως φρούτα μέσα στην εβδομάδα σου ή να πίνεις περισσότερο νερό από αυτό που νομίζεις. Όλα αυτά φαίνονται αν τα καταγράψεις σε ένα τέτοιο ημερολόγιο !

Πότε να χρησιμοποιήσω το ημερολόγιο καταγραφής ;

 

Αν βρίσκεσαι σε ένα πρόγραμμα διατροφής για οποιοδήποτε λόγο, αν έχεις παρατηρήσει ότι το βάρος σου δεν μεταβάλλεται προς το καλύτερο ή ακόμα και αν θέλεις να βελτιώσεις τις διατροφικές σου συνήθειες, το ημερολόγιο είναι το εργαλείο σου. Άλλες περιπτώσεις που μπορείς να το χρησιμοποιήσεις είναι :

ως μέσο αυτοελέγχου για την κατανάλωση φαγητού

ως μέσο παρακολούθησης των γευμάτων και των συναισθημάτων σου

για να αυξήσεις την προσωπική σου αυτοεκτίμηση στο θέμα των στόχων ή της διατροφής

για να καταγράψεις τις συνήθειες του εντέρου σου σε περίπτωση που υποψιάζεσαι ότι κάποια τρόφιμα σε ερεθίζουν

ως μέσο καταγραφής μείωσης ή αύξησης του βάρους σου

για να συνειδητοποιήσεις τις θετικές αλλαγές που πετυχαίνεις στο θέμα της διατροφής και της ψυχολογίας

σε επεισόδια υπερφαγίας ή βουλιμίας

σε πολλές ώρες νηστείας ή παράλειψης γευμάτων

σε αλλαγή καθημερινών διατροφικών συνήθειων

σε περιπτώσεις διατροφικών διαταραχών

για να διατηρήσεις τους στόχους και τα κίνητρα σου να συνεχίσεις

Θυμήσου ότι το μυαλό έχει την τάση να μην θυμάται και να μην καταγράφει πράγματα που θεωρεί δεδομένα ή πράγματα που θεωρεί αμελητέα. Όταν αρχίσεις να καταγράφεις τις κινήσεις σου θα δεις ότι θα υπάρχουν περισσότερες ξεχασμένες κινήσεις από αυτές που περίμενες.

Τα μειονεκτήματα της χρήσης του ημερολογίου καταγραφής αφορούν κυρίως τον βαθμό συμμόρφωσης και θέλησης που έχεις αυτήν την περίοδο. Σίγουρα χρειάζεται κάποια λεπτά από την καθημερινότητα σου, αλλά η ακρίβεια και η αποτελεσματικότητα του θα σε ανταμείψουν στις πρώτες εβδομάδες της χρήσης του. Επιπλέον, αν είσαι από εκείνους που δεν θέλουν να γράφουν, η τεχνολογία είναι με το μέρος σου ! Μπορείς να χρησιμοποιήσεις ηχητικά μηνύματα, emails, ψηφιακές ατζέντες, ακόμα και φωτογραφίες σε κάποιες περιπτώσεις.

Ο διαιτολόγος – διατροφολόγος σου μπορεί να σε καθοδηγήσει στο πως να το χρησιμοποιείς σωστά και αποτελεσματικά για να βλέπεις την αλλαγή στην διατροφή σου. Το ημερολόγιο καταγραφής μπορεί να σε υποστηρίξει πρακτικά και ηθικά στην προσπάθεια σου για να βελτιώσεις την διατροφή και την ψυχολογία σου !

Καλοκαίρι.. η εποχή που όλοι λατρεύουμε φέρνει μαζί της τα πιο αγαπημένα φρούτα και λαχανικά. ‘Οσο η θερμοκρασία ανεβαίνει, τόσο πιο συχνά αναζητείς ένα φρέσκο φρούτο ή μια σαλάτα για να δροσιστείς ! Ήρθε η ώρα να εκμεταλλευτείς, λοιπόν, την γεύση και την θρεπτική αξία του καλοκαιριού !

Κάνοντας μια βόλτα στον μανάβη για να ψωνίσω τα απαραίτητα φρούτα και λαχανικά παρατηρώ την ποικιλία μεταξύ των αρωμάτων και των χρωμάτων και σκέφτομαι ‘ποια από αυτά θα δοκιμάσω και πως μπορώ να τα εντάξω δημιουργικά στην διατροφή μου;’.

Στην συνέχεια, θα δούμε τα καλύτερα και τα πιο νόστιμα καλοκαιρινά φρούτα και λαχανικά και θα σου προτείνω τρόπους να τα εντάξεις στην καθημερινή διατροφή σου !

Ποια Είναι Τα Καλοκαιρινά Φρούτα Και Λαχανικά ;

 

Η τοπική αγορά φρούτων και λαχανικών είναι πλημμυρισμένη από χρώματα και αρώματα. Από τον μήνα Μάιο μέχρι και τον Αύγουστο μπορείς να βρεις αγγούρι, αγκινάρα, αχλάδι, βατόμουρα, βερίκοκα, βύσσινα, δαμάσκηνα, καρπούζι, κεράσια, κολοκύθα, κολοκυθάκια, μελιτζάνα, μπάμιες, μπρόκολο, νεκταρίνια, ντομάτες, παντζάρια, πεπόνι, πιπεριές, ραδίκια, ρόκα, ροδάκινο, σπανάκι, σύκα και φασολάκια. Όπως καταλαβαίνεις, οι συνδυασμοί είναι άπειροι ! Ειδικά αυτήν την εποχή είναι καλό να επιλέγεις τα εποχικά κηπευτικά, όπως τα παραπάνω, για να απολαμβάνεις στο μέγιστο την θρεπτική και γευστική αξία τους.

Ποια Είναι Η Διατροφική Αξία Των Καλοκαιρινών Φρούτων/Λαχανικών ;

‘Ολα τα καλοκαιρινά φρούτα σε προκαλούν να τα δοκιμάσεις. Έχει παρατηρηθεί ότι η συχνότητα κατανάλωσης τους αυξάνεται τους μήνες της άνοιξης και του καλοκαιριού, λόγω της μεγαλύτερης ποικιλίας και γεύσης.

Κάποιοι από τους πρωταγωνιστές του καλοκαιριού είναι το καρπούζι, τα βερίκοκα, το ροδάκινο, τα σύκα, το αγγούρι, τα κολοκυθάκια, η μελιτζάνα και η ντομάτα. Στις επόμενες γραμμές, θα βρεις ακόμα περισσότερους λόγους να τα επιλέξεις !

Καρπούζι : ο βασιλιάς του καλοκαιριού !

Αναμφισβήτητα όταν μυρίσει καρπούζι, είναι επίσημα καλοκαίρι ! Οι μύθοι γύρω από αυτόν τον βασιλιά των φρούτων πάρα πολλοί, ωστόσο κανένας από αυτούς δεν ισχύει στην πραγματικότητα ! Το καρπούζι είναι πολύ θρεπτικό φρούτο και δεν αποτελείται μόνο από νερό. Αντιθέτως, το καρπούζι είναι πλούσιο σε βιταμίνες Α, Β1, Β6, C, στα αντιοξειδωτικά λυκοπένιο, β-καροτένιο, και σε κάλιο, μαγνήσιο και διαλυτές φυτικές ίνες !

Επιλέγοντας το καρπούζι θα απολαύσεις :

  • καλύτερη διούρηση και καλύτερη νεφρική λειτουργία

  • καλύτερη υγεία του δέρματος σου

  • βοήθεια στην θεραπεία ουρολοιμώξεων, κυστίτιδων και προβλημάτων στο ουροποιητικό σύστημα

  • αντιοξειδωτική άμυνα ενάντια σε μορφές καρκίνου και καρδιαγγειακών νοσημάτων

Βερίκοκα : μικρά και νόστιμα !

Τα βερίκοκα αξίζουν μια θέση στο καλοκαιρινό πρόγραμμα διατροφής σου καθώς αποδίδουν ελάχιστες θερμίδες στην μερίδα τους, μόλις 34 θερμίδες στα 2 βερίκοκα ! Επίσης, έχουν αρκετές φυτικές ίνες (1,5 γρ στα 2 βερίκοκα), βιταμίνες Α, Ε, C και πάρα πολλά αντιοξειδωτικά στοιχεία. Οι πιο δυνατοί εκπρόσωποι αντιοξειδωτικών είναι το β-καροτένιο, που δίνει και το χαρακτηριστικό πορτοκαλί χρώμα, η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη .

Τα βερίκοκα :

  • βελτιώνουν την υγεία των ματιών

  • είναι ευεργετικά για την υγεία του δέρματος σου

  • μπορούν να βελτιώσουν την λειτουργία του εντέρου σου λόγω των φυτικών ινών τους

  • ενισχύουν τα επίπεδα ενυδάτωσης τους καθώς περιέχουν αρκετό νερό στον καρπό τους

 

Ροδάκινο : ροδάκινο, νεκταρίνι ή γιαρμάς ;

Το ροδάκινο είναι ακόμα ένα αγαπημένο καλοκαιρινό φρούτο με φανατικούς καταναλωτές. Όπως όλα τα φρούτα, αποδίδει ελάχιστες θερμίδες (70 θερμίδες /1 μεγάλο ροδάκινο) αλλά πολλές φυτικές ίνες (3 γραμμάρια/1 μεγάλο ροδάκινο) και είναι εξαιρετική πηγή βιταμινών Α, Ε και C.

Επίσης, περιέχει κάλιο, β-καροτένιο και χολίνη αυξάνοντας και άλλο την θρεπτική του αξία.

Το ροδάκινο :

  • ασκεί ευεργετική δράση στην καρδιά εξαιτίας του θρεπτικού προφίλ του

  • προστατεύει από διάφορες μορφές καρκίνου

  • ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα

  • διατηρεί την υγεία του δέρματος

Σύκο : το αυγουστιάτικο φρούτο

Λένε πως το σύκο αν δεν το “δανειστείς” από χωράφι που θα βρεθεί στον δρόμο σου, δεν έχει την ίδια νοστιμιά ! Αν συμφωνείς με αυτήν την σκέψη, τότε πρέπει να μάθεις τι άλλο μπορεί να προσφέρει στην υγεία σου. Τα σύκα είναι πλούσια σε κάλιο, ασβέστιο, φυτικές ίνες (έχουν τις περισσότερες από τα συνηθισμένα φρούτα στην μερίδα τους !) και πρεβιοτικά στοιχεία. Φυσικά περιέχουν και αντιοξειδωτικά στοιχεία από την ομάδα των πολυφαινολών, αλλά και την αντιοξειδωτική ουσία βενζαλδεΰδη.

Τα σύκα μπορούν :

  • να καλύψουν την ανάγκη σου για την γλυκιά γεύση όταν νιώθεις ότι θέλεις κάτι γλυκό

  • να βελτιώσουν την λειτουργία του πεπτικού συστήματος

  • να ελέγξουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα

  • να μειώσουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο λόγω των αντιοξειδωτικών τους

Συνεχίζοντας στα καλοκαιρινά λαχανικά έχουμε το αγγούρι, τα κολοκυθάκια, την μελιτζάνα και τις ντομάτες.

Αγγούρι : το λαχανικό με τις λιγότερες θερμίδες !

Το αγγούρι είναι το πιο δημοφιλές καλοκαιρινό λαχανικό και αποδίδει μόλις 15 (!) θερμίδες στα 100 γραμμάρια ! Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι δεν έχει θρεπτική αξία ως λαχανικό, ούτε ότι αποτελείται μόνο από νερό. Όπως και όλα τα λαχανικά, το αγγούρι είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά (β-καροτένιο),βιταμίνη C, φλαβονειδή (κερσετίνη, απιγενίνη και άλλα). Επίσης, περιέχει αρκετές διαλυτές φυτικές ίνες, φώσφορο και κάλιο.

Η συχνή κατανάλωση αγγουριού μπορεί :

  • να δράσει προστατευτικά ενάντια σε μορφές καρκίνου και στα καρδιαγγειακά νοσήματα

  • να παίξει σημαντικό ρόλο στην καθημερινή ενυδάτωση σου λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε νερό

  • να βελτιώσει την εντερική υγεία σου λόγω των φυτικών ινών και του νερού που περιέχει

 

Κολοκυθάκια : το κλασσικό ελληνικό λαχανικό !

Τα κολοκυθάκια έχουν συνδεθεί με τα μαμαδίστικα φαγητά ή με ως μέρος της ποικιλίας μεζέδων. Και αυτά, όμως, παρουσιάζουν σημαντική θρεπτικό προφίλ και αποδίδουν ελάχιστες θερμίδες. Τα 100 γραμμάρια κολοκυθιού αποδίδουν μόλις 17 θερμίδες, δηλαδή 1 μέτριος καρπός περιέχει 35 θερμίδες ! Τα κολοκυθάκια είναι πηγή μαγνησίου, φωσφόρου, καλίου και μαγγανίου, αλλά και εξαιρετική πηγή βιταμίνης C, βιταμίνης Κ και φυλλικού οξέος. Από την ομάδα των αντιοξειδωτικών, περιέχουν καροτενοειδή (λουτεΐνη, β-καροτένιο) και κάποια φλαβονοειδή στοιχεία.

Τα κολοκυθάκια μπορούν :

  • να αυξήσουν την πρόσληψη σου σε αντιοξειδωτικά στοιχεία

  • να ρυθμίσουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα

  • να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου και καρδιαγγειακών νοσημάτων

 

Μελιτζάνα : ο αγαπημένος καλοκαιρινός μεζές !

Ακόμα ένα καλοκαιρινό λαχανικό που μυρίζει μαμαδίστικα φαγητά. Η μελιτζάνα παρουσιάζει εντυπωσιακό θρεπτικό προφίλ, καθώς αποδίδει ελάχιστες θερμίδες (82 θερμίδες/100 γραμμάρια), αρκετές φυτικές ίνες, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, βιταμίνη Κ, ψευδάργυρο, σελήνιο και φυσικά αντιοξειδωτικά στοιχεία. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό είναι ότι περιέχει αντιοξειδωτικά στοιχεία από 3 διαφορετικές ομάδες, τις φαινολικές ενώσεις, τα αλκαλοειδή και τα καροτενοειδή.

Η συχνή κατανάλωση μελιτζάνας μπορεί :

  • να ενισχύσει την εντερική λειτουργία λόγω των φυτικών ινών

  • να μειώσει τον κίνδυνο αγγειακών φλεγμονών και οξειδωτικού stress

  • να σε προστατεύσει από χρόνια νοσήματα, όπως ο καρκίνος και ο σακχαρώδης διαβήτης

 

Ντομάτα : η βασίλισσα της χωριάτικης σαλάτας !

Τι να πρωτοαναφέρουμε για αυτό το λαχανικό ; Χωριάτικη σαλάτα, μακαρονάδες, μπρουσκέτες, γεμιστά και φυσικά σημαντική διατροφική αξία ! Οι ντομάτες είναι πλούσιες σε βιταμίνη Β,C, Ε και Α, φολικό οξύ, κάλιο, μαγνήσιο και εννοείται αντιοξειδωτικές ουσίες! Κάποια από τα αντιοξειδωτικά της με σημαντική επίδραση στην υγεία σου είναι το λυκοπένιο, η κερσετίνη και το κατεχινικό οξύ.

Η ντομάτα μπορεί :

  • να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου λόγω του λυκοπενίου και των υπόλοιπων στοιχείων

  • να ενισχύσει την υγείας της καρδιάς

  • να θωρακίσει το ανοσοποιητικό σύστημα με την περιεκτικότητα της σε βιταμίνη C και Α

 

Ιδέες Κατανάλωσης Καλοκαιρινών Φρούτων και Λαχανικών

Δεν ξέρω τι να σου προτείνω πρώτο πρώτο , αλλά αυτή η εποχή είναι η καλύτερη για να δημιουργήσεις διατροφικά και μαγειρικά ! Καθημερινά είναι καλό να επιλέγεις τουλάχιστον 1 με 2 μερίδες φρούτου και τουλάχιστον 2 μερίδες λαχανικών. Σε αυτό το σημείο αξίζει να θυμάσαι ότι όλα τα φρούτα και τα λαχανικά μπορούν να ενταχθούν κανονικά και άφοβα σε ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους. Απαιτείται, όμως, προσοχή στην επιλογή του φρούτου ή του λαχανικού, σε περίπτωση που υπάρχει κάποιο εντερικό πρόβλημα ή κάποιο άλλο πρόβλημα υγείας.

Διάλεξα να σου προτείνω εύκολες και γρήγορες επιλογές για να εντάξεις τα καλοκαιρινά φρούτα και λαχανικά στην καθημερινότητα σου. Μπορείς να δοκιμάσεις :

χωριάτικη σαλάτα με ντομάτα, αγγούρι, κρεμμύδι, πράσινη πιπεριά + ανάλατες ελιές + ανθότυρο με παξιμάδια ολικής αλέσεως, κάπαρη και ελαιόλαδο

smoothie με γιαούρτι + βερίκοκα + 2 κγ ταχίνι + 1 κγ μέλι

φρουτοσαλάτα με γιαούρτι light + 2 βερίκοκα + 1 ροδάκινο + λίγα βατόμουρα με κανέλα και 1 κγ μέλι

πράσινη σαλάτα με μαρούλι, ρόκα + ψητές φέτες μελιτζάνας + ντοματίνια + φρέσκια μοτσαρέλα + κρουτόν ολικής αλέσεως με ελαιόλαδο

μπρουσκέτα με ψωμί ολικής + αγγούρι, φέτες ντομάτας και μελιτζάνας + dip γιαουρτιού ή τυριού

πράσινη σαλάτα με μαρούλι, ρόκα + μοτσαρέλα + κομμάτια καρπουζιού + καλαμπόκι με ελαιόλαδο

Το καλοκαίρι είναι εδώ και σε περιμένει να δοκιμάσεις τα εποχιακά φρούτα και λαχανικά. Όλα τα είδη θα σου προσφέρουν υπέροχη γεύση, μοναδικές συνταγές και θα ωφελήσουν το σώμα και την υγεία σου !

Τα τελευταία χρόνια το meal-prepping έχει κερδίσει τις καρδιές των διαιτολόγων και του κόσμου. Δεν πρόκειται για μια απλή τάση διατροφής, αλλά για την υιοθέτηση υγιεινών διατροφικών συνηθειών που θα σου κάνουν την ζωή πιο εύκολη ! Τι είναι το meal-prepping, πως μπορεί να σε βοηθήσει και πως θα το εφαρμόσεις αποτελεσματικά ;

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ MEAL-PREP ;

Η μετάφραση του σημαίνει ‘προετοιμασία γεύματος’. Πρόκειται, δηλαδή, για την διαδικασία που θα προμαγειρέψεις ή θα προετοιμάσεις τα γεύματα σου για τις επόμενες ημέρες ή και εβδομάδες μέσα σε 1 ημέρα ! Στην ουσία, η λογική του meal-prepping είναι να αφιερώσεις λίγο από τον χρόνο σου όταν θα έχεις ρεπό ή το Σαββατοκύριακο για να έχεις έτοιμο σπιτικό φαγητό όταν δεν θα προλαβαίνεις να μαγειρέψεις ! Αν μαγειρέψεις μία ημέρα μεγαλύτερες μερίδες φαγητού, θα μπορέσεις να έχεις έτοιμο φαγητό περισσότερες ημέρες τον μήνα !

Από την μεριά του διαιτολόγου, προσωπικά ΛΑΤΡΕΥΩ αυτήν την διαδικασία γιατί μου γλυτώνει πολύ χρόνο και κόπο, όταν δουλεύω συνεχόμενες ώρες ! Και φυσικά, μου δίνει την εύκολη και υγιεινή επιλογή ! Από την μεριά του κόσμου που το έχουν εφαρμόσει, είναι ο τρόπος τους να υιοθετήσουν πιο εύκολα ένα υγιεινό διατροφικό πλάνο, άρα και να φτάσουν πιο κοντά στον στόχο τους !

ΠΩΣ ΘΑ ΕΦΑΡΜΟΣΕΙΣ ΣΩΣΤΑ ΤΟ MEAL-PREPPING ;

Αρχικά, πρέπει να είσαι κατάλληλα προετοιμασμένος για να μπορέσεις να διασκεδάσεις με την διαδικασία αυτή αλλά και προνοητικός για να μην σου λείψει κάποιο υλικό εκείνη την ημέρα !

Σου προτείνω να σκεφτείς τα εξής :

  1. Διάλεξε την ημέρα που θα αφιερώσεις στην προετοιμασία των γευμάτων. Τις περισσότερες φορές είναι η Κυριακή ή κάποια ημέρα μέσα στην εβδομάδα που έχεις ρεπό. Αν είναι τελικά η Κυριακή, εκμετταλεύσου αυτόν τον χρόνο να καλέσεις φίλους ή να περάσετε οικογενειακό χρόνο με τα παιδιά σας !

  2. Ψάξε για συνταγές που θα σε εμπνεύσουν και θα σε κάνουν πιο δημιουργικό !

  3. Σκέψου τι γεύματα έχεις ανάγκη να ετοιμάσεις για τις επόμενες ημέρες, πχ περισσότερα πρωινά ή περισσότερα μεσημεριανά, ώστε να βρεις και τα αντίστοιχα υλικά.

  4. Προμηθεύσου τα κατάλληλα δοχεία αποθήκευσης/τάπερ/βαζάκια. Είναι σημαντικό να είναι πλενόμενα σε πλυντήριο πιάτων (αν το χρησιμοποιείς) ή αν είναι κατάλληλα για φούρνο μικροκυμάτων. Έλεγξε, επίσης, αν είναι BPA free, να έχει τα κατάλληλα χωρίσματα για τα γεύματα σου και επαρκή στεγανότητα.

  5. Ψώνισε έξυπνα και οικονομικά ! Με οργανωμένη λίστα αγορών θα εξοικονομήσεις χρήματα και κόπο, ώστε να μην αγοράζεις πολλά διαφορετικά υλικά και ταυτόχρονα να μειώσεις την σπατάλη φαγητού !

  6. Μην ξεχνάς ότι μπορείς να αποθηκεύεις κάποια δοχεία στην κατάψυξη, ώστε να έχεις έτοιμο φαγητό και τις επόμενες εβδομάδες !

  7. Μην βλέπεις την διαδικασία του meal-prepping ως ‘αναγκαστική’, αλλά σκέψου πόσο χρόνο εξοικονομείς από μια άλλη ημέρα της εβδομάδας !

 

ΤΙ ΣΟΥ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΤΟ MEAL-PREPPING ;

  • Εξοικονομείς χρήματα και χρόνο στις αγορές σου και μέσα στην εβδομάδα σου

  • Μειώνεται ο χρόνος που περνάς στην κουζίνα και ταυτόχρονα μειώνεις την σπατάλη φαγητού

  • Είναι μια ευκαιρία να περάσεις όμορφο και ποιοτικό χρόνο με την οικογένεια σου

  • Μπορείς να υπολογίσεις πιο σωστά τις μερίδες σου

  • Μειώνεις την πιθανότητα να παραγγείλεις κάτι πρόχειρο και πιθανόν ανθυγιεινό, όταν θα έρθει η ώρα που δεν θα έχεις έτοιμο φαγητό

  • Είναι ένας τρόπος να μείνεις πιο σταθερός στο διατροφικό σου πλάνο

Έτσι, λοιπόν, το meal-prepping γίνεται η απάντηση του ‘ Τι θα φάμε σήμερα;’ ή στο ‘Δεν έχω χρόνο να μαγειρέψω!’

Δοκίμασε να ψάξεις συνταγές, να φτιάξεις την λίστα σου, βάλε όμορφη μουσική και ξεκινά να ετοιμάζεις τα γεύματα της εβδομάδας σου !