Άρθρα

Η δίαιτα με βάση την ομάδα αίματος είναι, επίσης, μία από τις διάσημες δίαιτες που έχουν απασχολήσει το κοινό τα τελευταία χρόνια με εκατομμύρια εκτυπώσεις βιβλίων και best-sellers. Δεν φαίνεται, όμως, να έχει απασχολήσει ιδιαίτερα την ιατρική και διαιτολογική κοινότητα προς το παρόν. Τι συμβαίνει τελικά με αυτό το διαιτητικό σχήμα και ποια είναι η σχέση της διατροφής με την ομάδα αίματος;

-ΤΙ ΕΙΔΟΥΣ ΔΙΑΙΤΑ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΑΙΤΑ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΑΙΜΑΤΟΣ;

Εμπνευστής της είναι ο Αμερικάνος φυσιοπαθολόγος Peter J. D’Adamo, όπου άρχισε να συνδέει την ομάδα αίματος του ατόμου με την πιθανότητα να εμφανίσει κάποιο χρόνιο νόσημα (παχυσαρκία, σακχαρώδη διαβήτη, καρδιαγγειακά κλπ). Ως υλικό φαίνεται να έχει τις μελέτες του πατέρα του και δούλεψε πάνω σε άτομα με διαφορετικές ομάδες αίματος που ακολούθησαν συγκεκριμένα διαιτητικά σχήματα. Μέσα από αυτές τις μελέτες παρατήρησε ότι τα άτομα εμφάνιζαν διαφορετικές αντιδράσεις ανάλογα με την δίαιτα που τους παρείχε και την ομάδα αίματος τους.

Γενικά, θεωρείται υποθερμιδική δίαιτα που βασίζεται σε τροφές που αποκλείονται ή επιτρέπονται στο διαιτολόγιο σου ανάλογα με την ομάδα αίματος σου. Έτσι, δημιουργούνται 4 διαφορετικοί τύποι δίαιτας, η δίαιτα για την ομάδα Α, για την Β, για την ΑΒ και για την 0. Οι τροφές, σύμφωνα με τον D’ Adamo, είτε θα ταιριάξουν στον οργανισμό σου, είτε όχι, επειδή περιέχουν συγκεκριμένες ουσίες, τις λεκτίνες, και με βάση αυτό θα πρέπει να επιλέξεις ή όχι κάποιες τροφές. Με βάση τον συλλογισμό του Dr. D’Adamo, οι λεκτίνες (είναι ενώσεις υδατάνθρακα και πρωτεΐνης) είναι όμοιες με τα αντιγόνα του ανθρώπου, άρα αν σε μια τροφή υπάρχει λεκτίνη μη συμβατή με τα αντιγόνα του ανθρώπου, ο οργανισμός προσπαθεί να τις εξουδετερώσει ως ξένο σώμα. Η θεωρία της δίαιτας αυτής συνεχίζεται, υποστηρίζοντας ότι όσες λεκτίνες διαπερνούν τον εντερικό αυλό, μπορούν να προκαλέσουν πεπτικά και ορμονικά προβλήματα, με συνέπεια την διαταραχή του μεταβολισμού σου και την διαταραχή στην ορμόνη ινσουλίνη, με αποτέλεσμα την παχυσαρκία και την εμφάνιση χρόνιων νοσημάτων.

Με λίγα λόγια, ανάλογα με τις λεκτίνες που περιέχει μια τροφή, μπορεί να επηρεάσει τον μεταβολισμό σου, αν δεν είναι συμβατή με την ομάδα αίματος σου.

-ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟ ΠΛΑΝΟ ΤΗΣ ΔΙΑΙΤΑΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΑΙΜΑΤΟΣ;

Το διατροφικό πλάνο της δίαιτας αυτής βασίζεται μόνο στην ομάδα αίματος του ατόμου και αναλύεται σε : ομάδα Α, Β, ΑΒ και 0. Ταυτόχρονα, φαίνεται ότι οι άνθρωποι με ίδια ομάδα αίματος μοιράζονται και κάποια ίδια στοιχεία του χαρακτήρα και της προσωπικότητας τους.

  • ΟΜΑΔΑ 0:

Η ομάδα 0 θεωρείται η αρχαιότερη στον πληθυσμό και χρονολογείται από την εποχή που οι άνθρωποι ήταν κυνηγοί και τροφοσυλλέκτες. Οι τροφές που συστήνονται στους ανθρώπους αυτούς είναι κυρίως το κρέας, τα πουλερικά, τα ψάρια και τα πράσινα λαχανικά. Συστήνεται να αποφεύγουν, όμως, τροφές με δημητριακά και τα όσπρια.

Οι άνθρωποι με την ομάδα 0 έχουν ισχυρό ανοσοποιητικό και πεπτικό σύστημα, αλλά τείνουν να είναι παχύσαρκοι, με κάποιες αλλεργίες και κατακράτηση υγρών . Είναι άνθρωποι εξωστρεφείς, ευερέθιστοι και με αποφασιστικότητα.

  • ΟΜΑΔΑ Α:

Η ομάδα αυτή είναι η πιο διαδεδομένη στους κατοίκους της Δυτικής Ευρώπης και το πλάνο της μοιάζει περισσότερο με την χορτοφαγική διατροφή. Θεωρείται πως είναι η εξέλιξη της ανθρώπινης βιοχημείας, όταν οι άνθρωποι άρχισαν να εγκαθίστανται σε κοινωνίες. Οι άνθρωποι με την ομάδα Α, συστήνεται να επιλέγουν λαχανικά, ψάρια, θαλασσινά και φρούτα, με μέτρο να επιλέγουν τα δημητριακά, το κρέας, τα γαλακτοκομικά και τα φασόλια.

Θεωρείται πως οι άνθρωποι με ομάδα Α είναι πιο ευαίσθητοι στο πεπτικό σύστημα, πιο εσωστρεφή, τελειομανή και με προδιάθεση σε στρεσογόνους παράγοντες.

  • ΟΜΑΔΑ Β:

Η γενετική προέλευση της ομάδας αυτής θεωρείται πως είναι οι νομαδικές φυλές και γι αυτόν τον λόγο μπορούν να επεξεργαστούν τις πρωτεΐνες και τους υδατάνθρακες το ίδιο καλά. Πρέπει να επιλέγουν τροφές όπως τα γαλακτοκομικά, τα λαχανικά, το κρέας, το τυρί, αλλά να αποφεύγουν το κοτόπουλο, το χοιρινό, το κριθάρι, το σιτάρι και η σίκαλη.

Διαθέτουν ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα, είναι ανεξάρτητοι, αλλά με προδιάθεση σε χρόνια και ψυχολογικά νοσήματα (πχ στρες, σακχαρώδης διαβήτης).

  • ΟΜΑΔΑ ΑΒ:

Ο συνδυασμός των δύο ομάδων προσφέρει και έναν συνδυασμό των τροφών που συστήνονται και από τις δύο ομάδες. Στην ουσία πρόκειται για μια ενδιάμεση δίαιτα της ομάδας Α και Β, με έμφαση στα φρούτα, στα λαχανικά, στο ψάρι, στο γάλα και στα γαλακτοκομικά. Συστήνεται να αποφεύγουν, όμως, το κρέας, τα ρεβύθια, το καλαμπόκι και τα φασόλια.

Ενώ δεν είναι πολύ διαδεδομένη ομάδα αίματος, φαίνεται να χαρακτηρίζει άτομα εσωστρεφή, ευαίσθητα και με αυτοπεποίθηση. Ταυτόχρονα, μοιάζουν να έχουν πιο ευαίσθητο πεπτικό σύστημα και πιο ισχυρό ανοσοποιητικό.

Άλλες επιπλέον διατροφικές οδηγίες για όλες τις ομάδες είναι η πρόσληψη υγρών (νερό, χυμοί, αναψυκτικά) 30 λεπτά πριν ή 2 ώρες μετά το γεύμα, η αποφυγή των τηγανητών, της ζάχαρης και του φούρνου μικροκυμάτων.

-ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΑΙΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΑΙΜΑΤΟΣ;

  1. Υπάρχει απώλεια βάρους, αφού αποκλείονται κάποιες ομάδες τροφίμων και βασίζεται στην πρόσληψη λιγότερων και καύση περισσότερων θερμίδων.
  2. Συστήνει την αύξηση της φυσικής δραστηριότητας. Μέσα στο διατροφικό πλάνο κάθε ομάδας, συστήνεται και το είδος της άσκησης ανάλογα με την ομάδα αυτή. Για παράδειγμα, για την ομάδα 0 συστήνεται η αερόβια άσκηση 3 φορές/εβδομάδα, ενώ για την Β τα μαθήματα yoga.

-ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ;

  1. Η δίαιτα της ομάδας αίματος ΔΕΝ μπορεί να ακολουθηθεί από όλο τον πληθυσμό. Δεν υπάρχουν ειδικές διατροφικές οδηγίες για ανθρώπους με αυξημένη χοληστερίνη ή με αναιμία για παράδειγμα. Όταν ένα διατροφικό σχήμα δίνεται ελεύθερα στον πληθυσμό, θεωρείται πως μπορεί να την ακολουθήσει ο καθένας, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται προβλήματα ανεπάρκειας θρεπτικών συστατικών ή επιπλέον προβλήματα υγείας.
  2. Εξαιρεί σημαντικές ομάδες τροφίμων σε όλες τις ομάδες αίματος ή ενισχύει μια συγκεκριμένη ομάδα τροφίμων. Η δίαιτα για την ομάδα 0 προτείνει την υπερκατανάλωση κρέατος, της ομάδας Α την αποφυγή των γαλακτοκομικών, της ομάδας Β τα τρόφιμα με απαραίτητο υδατάνθρακα (σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη), ενώ για την ΑΒ την μείωση κρέατος και οσπρίων. Το αποτέλεσμα της αποφυγής κάποιας σημαντικής ομάδας τροφίμων, όπως για παράδειγμα τα σιτηρά, σου στερούν με την σειρά τους σημαντικά θρεπτικά στοιχεία, όπως τα μέταλλα και οι φυτικές ίνες.
  3. Ενισχύει το φαινόμενο yo-yo (γιογιό). Δηλαδή συχνά την ακολουθούν άνθρωποι που έχουν ήδη προσπαθήσει να χάσουν βάρος, και ελπίζουν πως θα χάσουν και με αυτήν δίαιτα. Στην πραγματικότητα, όμως, το πιο πιθανό είναι να χάσουν κάποια κιλά στην αρχή, τα οποία θα επανέλθουν πολύ σύντομα! Τέτοιου είδους διατροφικά προγράμματα ενισχύουν την εμφάνιση της παχυσαρκίας και την λάθος προσέγγιση της διατροφής.

-ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΙΤΑ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΑΙΜΑΤΟΣ;

OXI, δεν υπάρχει επιστημονική απόδειξη ακόμα για την δίαιτα αυτή. Για αυτήν την δίαιτα πρέπει να κρατήσεις στο μυαλό σου ότι: ναι μεν βασίζεται σε κάποιο λογικό επιστημονικό δεδομένο για την σχέση ομάδας αίματος, γονιδίων και εντερικής χλωρίδας, αλλά όλη αυτή η σχέση δεν έχει αποδειχτεί προς το παρόν ότι έχει κάποια συσχέτιση με την διατροφή ή με την παχυσαρκία.

Η μόνη έγκυρη επιστημονική μελέτη που έχει γίνει και έχει δημοσιευτεί σε επιστημονικό περιοδικό δεν φαίνεται να υποστηρίζει την σχέση της ομάδας αίματος με την διατροφή. Η έρευνα αυτή πραγματοποιήθηκε σε 1455 άτομα, 20-29 χρονών μεταξύ 2004 και 2010. Τα ερωτηματολόγια της έρευνας βασίστηκαν στην βάση δεδομένων του ίδιου του Dr. D’Adamo και στα τρόφιμα που ο ίδιος συστήνει ανάλογα με την ομάδα αίματος του καθένα. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο καταγραφής τροφίμων, όπου συγκέντρωναν ένα θετικό πόντο αν κατανάλωναν 1 μερίδα από κάποιο συνιστώμενο τρόφιμο για την ομάδα τους, ενώ έπαιρναν έναν αρνητικό πόντο αν κατανάλωναν 1 μερίδα τροφίμου από αυτά που πρέπει να αποφεύγονται για την ομάδα τους. Η έρευνα έδειξε ότι από την μία βελτιώθηκαν κάποιοι δείκτες καρδιαγγειακών νοσημάτων, αλλά από την άλλη αυτό δεν μοιάζει να οφείλεται στην δίαιτα αυτή καθ’αυτή, αλλά στον γενικότερο πιο υγιεινό τρόπο διατροφής από αυτό που είχαν προηγουμένως οι συμμετέχοντες (αύξηση φρούτων/λαχανικών, μείωση ζωικών προϊόντων, αύξηση φυσικής δραστηριότητας).

Η επιστημονική βάση της δίαιτας αυτής, όπως ο ίδιος ο Adamo αναφέρει, είναι ότι η ομάδα αίματος μπορεί να επηρεάσει το εντερικό μικροβίωμα και την προδιάθεση για εμφάνιση κάποιων νοσημάτων μέσω των αντιγόνων και των βακτηρίων. Όμως, παραλείπεται το γεγονός ότι οι λεκτίνες (μόρια που βρίσκονται στα όσπρια και σε άλλα τρόφιμα) που εμφανίζονται ως αντιγόνα δεν συνεχίζουν να υπάρχουν μετά το βράσιμο του τροφίμου.

Ο συλλογισμός ότι η ομάδα αίματος μπορεί να συνδεθεί με την εμφάνιση κάποιου νοσήματος δεν έχει ακόμα αποδειχθεί, ενώ η αναφορά των λεκτινών ως παράγοντας που μπορεί να ‘μπλοκάρει’ τον μεταβολισμό, δεν φαίνεται να ισχύει!

  • Για την δίαιτα της ομάδας αίματος, πρέπει να θυμάσαι ότι αποτελεί άλλη μια διαφορετική εκδοχή ενός ανορθόδοξου τρόπου να χάσεις βάρος! Τέτοιου είδους δίαιτες εμφανίζονται κατά καιρούς, βασίζονται (αν βασίζονται) σε κάποιον βιοχημικό μηχανισμό και συνήθως δεν έχουν καμία επιστημονική απόδειξη !

Η δίαιτα των μονάδων είναι μία από τις καινούριες τάσεις που έχουμε στην διατροφική επικαιρότητα. Εμφανίστηκε κυριολεκτικά από το πουθενά, μέσα από διάφορες ιστοσελίδες και forum που υποτίθεται ότι κάπου την έχουν ακούσει, κάποιος γιατρός την έδωσε ή κάποιος γνωστός τους την έκανε. Φαίνεται, επίσης, να παρουσιάζεται και ως παραλλαγή άλλων διάσημων διαιτών που θα αναλύσουμε στο μέλλον, όπως οι Weight Watchers.

-ΤΙ ΕΙΔΟΥΣ ΔΙΑΙΤΑ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΑΙΤΑ ΤΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ;

Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί μια ελεύθερη δίαιτα που δεν ακολουθείς μέτρο στην ποσότητα, ούτε στην ποιότητα, παρά μόνο μετράς μονάδες! Η θεωρία βασίζεται στο ότι κάθε τροφή αποτελεί μονάδα και όλα τα τρόφιμα αντιστοιχούν σε κάποιο ποσό μονάδων. Πέρα από τον περιορισμό σε αυτές τις μονάδες, δεν υπάρχει κανένας άλλος περιορισμός στην δίαιτα αυτή.

-ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟ ΠΛΑΝΟ ΤΗΣ;

Για να κάνεις την δίαιτα των μονάδων, πρέπει να γνωρίζεις πως υπάρχουν τρόφιμα 0, 1 και 2 μονάδων, ανεξαρτήτως ποσότητας και συχνότητας κατανάλωσης. Αν είσαι γυναίκα, θα πρέπει να καταναλώνεις ημερησίως 6-7 μονάδες ανάλογα με το βάρος που θέλεις να χάσεις. Αντίστοιχα, αν είσαι άντρας θα πρέπει να καταναλώσεις 7-8 μονάδες την ημέρα. Ως επιπρόσθετη οδηγία, συστήνεται να μειώσεις 1 μονάδα/ημερησίως, αν η ζυγαριά μείνει στάσιμη, αλλά ποτέ να μην πέσεις κάτω από τις 5 μονάδες ημερησίως.

Το πλάνο της αποτελείται από τρόφιμα ελεύθερα μονάδων, αυτά που αντιστοιχούν σε 1 μονάδα και αυτά που αντιστοιχούν σε 2 μονάδες, τα οποία μπορείς να συνδυάσεις μέσα στην ημέρα σου.

Τρόφιμα ελεύθερα μονάδων είναι όλα τα ελεύθερα φρούτα, οι χυμοί χωρίς ζάχαρη και τα λαχανικά, όπου μπορείς να καταναλώσεις από 1 είδος την φορά όποια στιγμή της ημέρας θέλεις. Στα ελεύθερα φρούτα ανήκουν τα δαμάσκηνα, τα βύσσινα, τα ροδάκινα, ο γερμάς, η βανίλια, τα κεράσια και τα νεκταρίνια. Εδώ να σημειωθεί ότι αν επιλέξεις να φας δύο είδη την φορά, θα χρεωθείς 1 μονάδα για κάθε φρούτο, αλλά ταυτόχρονα το φρούτο πρέπει να το καταναλώσεις εντός μίας ώρας, αλλιώς πάλι θα χρεωθείς 1 μονάδα. (!)

Η λίστα των τροφίμων συνεχίζεται με τα τρόφιμα που αντιστοιχούν σε 1 μονάδα και περιλαμβάνονται τα μακαρόνια, το ρύζι, κάποια άλλα φρούτα, το κρέας, τα αυγά, τα γαλακτοκομικά, τα τυριά και άλλα.

Η λίστα των τροφίμων τελειώνει με τα τρόφιμα 2 μονάδων που αντιστοιχούν στα αναψυκτικά και το έτοιμο τσάι.

Για να καταναλώσεις λοιπόν το γεύμα σου θα πρέπει να υπολογίσεις πόσες μονάδες θα χρεωθείς από τις συνολικές μονάδες της ημέρας σου.

Σημεία ιδιαίτερης προσοχής για αυτήν την δίαιτα είναι το λάδι και το ψωμί για τα οποία ισχύουν σχετικές ρυθμίσεις. Για παράδειγμα, αν φτιάξεις μακαρόνια με κιμά και σαλάτα που θα χρησιμοποιήσεις λάδι στο μαγείρεμα και στην σαλάτα σου, θα πρέπει αναλόγως να υπολογίσεις τις μονάδες σου.

Επιπλέον διατροφικές οδηγίες είναι να πίνεις 6-8 ποτήρια νερό καθημερινά και η αποφυγή τυποποιημένων προϊόντων καθώς δεν μπορεί να υπολογιστεί σε πόσες μονάδες αντιστοιχεί. (!)

-ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΑΙΤΑΣ ΤΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ;

  • προωθεί την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών (συγκεκριμένων ειδών).
  • Αποφεύγει την κατανάλωση απλών υδατανθράκων, όπως η ζάχαρη, και τυποποιημένων τροφίμων του εμπορίου.

-ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΑΙΤΑΣ ΤΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ;

  • Δεν υποστηρίζει την καθοδήγηση στο θερμιδικό και ποσοτικό περιεχόμενο, όπως οφείλει μια δίαιτα.
  • Δεν υπάρχει καμία αναλογία σε θρεπτική σύσταση και αναλογία στα απαραίτητα μακροθρεπτικά συστατικά (υδατάνθρακας, λίπος, πρωτεΐνη).
  • Δεν υπάρχει εξατομίκευση ανάλογα με το βάρος που θέλεις να χάσεις ή με το ιατρικό σου ιστορικό, που σημαίνει ότι μπορεί να την ακολουθήσει ο καθένας είτε έχει να χάσει 5 είτε 50 κιλά, ανεξαρτήτως αν είναι υγιής ή όχι.
  • Αντί για θερμίδες, αρχίζεις να μετράς μονάδες, δηλαδή απαιτεί μια μαθηματική πολυπλοκότητα του πόσες μονάδες αντιστοιχούν σε κάθε γεύμα σου.

-ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΙΤΑ ΤΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ;

ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΜΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΑΠΟΔΕΙΞΗ για αυτήν την δίαιτα σε κανένα επιστημονικό site ή βάση δεδομένων που να υποστηρίζει ότι έχει ή ότι δεν έχει κάποια αποδεδειγμένη δράση στον πληθυσμό. Για την ακρίβεια, δεν υπάρχει καμία επιστημονική έρευνα για αυτήν την δίαιτα, κανένα δεδομένο που έστω μπορούμε να πούμε ότι κάτι έχει γίνει γύρω από αυτήν την δίαιτα.

Τα μόνα δεδομένα που υπάρχουν προέρχονται από κάποια μη αξιόπιστα site και όλες οι υπόλοιπες πληροφορίες είναι από διαιτολόγους που την απορρίπτουν! Άρα, λοιπόν, γίνεται αντιληπτό ότι η συγκεκριμένη δίαιτα όχι μόνο δεν ξέρουμε αν έχει κάποια δράση, αλλά δεν ξέρουμε καν αν υπάρχει ως θεωρία!

Η φήμη της έχει εξαπλωθεί μέσω του facebook σε απερίγραπτο βαθμό επειδή κάποιος την έκανε και είχε απώλεια κιλών. Φυσικά και θα έρθει η απώλεια των κιλών γιατί σταματάς να τρως όπως έτρωγες! Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μπορεί να υιοθετείται από τον πληθυσμό και να δίνονται διατροφικές οδηγίες από ανθρώπους του forum της ιστοσελίδας!

Τέτοιου είδους δίαιτες βασίζονται στην ευπιστία του κοινού, όπως και άλλες δίαιτες/χάπια αδυνατίσματος/μαγικά τσάγια/ροφήματα, και σε ανορθοδόξους συλλογισμούς, όπως για παράδειγμα ότι 1 μονάδα ισούται είτε φας μια μπουκιά είτε φας τρία πιάτα από το κάθε φαγητό. (!)

Θυμήσου ότι ο χώρος της διατροφής γνωρίζει κατά καιρούς τέτοιου είδους δίαιτες, οι οποίες απλά ξεχνιούνται και δεν βασίζονται στην επιστήμη!